درزی درکوزه افتاد
قابوسنامه
امیرعنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندربن قابوس وشمگیرازامیران آل زیاربانثری زیباوغنی ازحکمت
درشهری مردی درزی(خیاط)،بردروازه‌ی شهر"دوکان"داشتی،بردَرِگورستان،وکوزه ای درمیخی آویخته بودوهَوَسَش آن بودی که هرجنازه ای که ازدَرِشهربیرون بردی وی سنگی درآن کوزه"افگندی"وهرماهی حساب آن سنگها کردی که چندکس بیرون بردند وآن کوزه تهی کردی وبازسنگ درهمی افگندی،تاروزگاری برآمد،درزی نیزبمرد،مردی به طلب درزی آمدوخبرمرگ اونداشت.دَرِدوکانش بسته دید،همسایه‌ی اوراپرسید که این درزی کجاست که حاضرنیست؟همسایه گفت که:" درزی درکوزه افتاد!"
زیبائی درادبیات سیاه صادق هدایت
به گفته‌ی بسیاری ازکارشناسان داخلی وخارجی به دلایل گوناگونی شعروادبیات داستانی دروطن یک دوره‌ی بحرانی راپشت سرمیگذارد.اگرچه عباس معروفی نویسنده ی موفق ومطرح کتاب سمفونی مردگان باقبول این حقیقت معتقد است:"درهمین بحران اگرنه درعرصه‌ی فراخناک شعر،حداقل درادبیات داستانی کارهای قابل ملاحظه ای هم انجام گرفته که متاسفانه این کارهادردرون مرزشانس ِعبوراززیر تیغ سانسوررانیافته اند"شعرکه دیگرجای خودرادارد هرکس(به فتح کاف) این روزهابایک سوادخواندن ونوشتن ِدست وپاشکسته قدری اختلاف خانوادگی واندککی چاشنی شکست درعشق،یابوی بی نوای شعررالکاته یا جوزعلی واربه شیوه‌ی اهالی یالقوزآبادبه زیرران میکشدومیتازد وچون به خلوتی میرسدازیابوپیاده شده گوشه ای میجویدوهی زورمیزندوزورمیزندتاچیزی ازاوصادرشود که اسمش راهم میگذارد شعربافی وآن را با وقاحت وبی شرمی درمجله وروزنامه والخصوص وبلاگ منتشرمیکند.درچنین واویلابازاری دوست داران ادبیات وقت خورابه سیروسیاحت درمتون قدیمی تروپخته ترادبیات صرف میکنند.این تنهاراه حفظ سطح ذائقه‌ی هنریست که میتواند دست کم دردراز مدت درکمک به هنرمندان عبورازین بحران راامکان پذیرکند.باری ازادبیات قدیمی ترکه بگذارم وبگذرم خواندن آثارهدایت درمیدان ادبیات داستانی بسیارحائزاهمیت است وجای خوشحالیست که درکمترخانه‌ی اهل کتابی درکنارقرآن وشاهنامه یکی ازآثارگرانقدرهدایت وجودنداشته باشد.همگان دیگرمیدانندکه تا کنون به علت اهمیتی که آثارهدایت درادبیات نوین ایران داشته ده ها برابرِحجم آثاروی برآنها نقد نوشته شده واین کارهنوزهم ادامه دارد.بطوریکه کمترروزنامه ومجله ووبلاگ صاحب نامی را میشناسیم که مرتبا آثارهدایت رااززاویه های متفاوت مرورنکنند.
این روزها درهرفرصتی که دست بدهددرپی توجه وجمع آوری آن بخش ازنوشته های هدایت هستم که بازگوکننده‌ی قدرت ساده نویسی وخلق قطعه های زیبای ادبی است.برای نمونه به قطعه‌ی زیرتوجه کنید که هدایت دربوف کوربه دختراثیری پرداخته بدون شک درهمه‌ی آثارهدایت چنین نمونه هائی فراوان خواهیدیافت.بخوانید ولذت ببرید:
"...اونمیتوانست باچیزهای این دنیارابطه ووابستگی داشته باشد.مثلاآبی که اوگیسوانش راباآن شستشومیداده بایستی ازیک چشمه‌ی منحصربه فرد ناشناس ویاغارسحرآمیزی بوده باشد.لباس ِاوازتاروپودوپشم وپنبه‌ی معمولی نبوده ودستهای مادی،دستهای آدمی آن راندوخته بود.اویک وجودبرگزیده بود.فهمیدم که آن گلهای نیلوفرگلهای معمولی نبوده،مطمئن شدم اگرآب معمولی برویش میزدصورتش میپلاسیدواگرباانگشتان بلندوظریفش گل نیلوفرومعمولی رامیچیدانگتش مثل ورق گل پژمرده مشد..."
شارل بودلروتصویرآنیما*
شارل بودلرشاعرنامدارنیمه‌ی دوم قرن نوزده فرانسه به لحاظ شعروزندگی شگرف شگفت انگیزش منحصربفرد است.کتاب شعر:
"گلهای اهریمنی"
اوراباعنوان:
"ملال پاریس وبرگزیده ای ازگلهای بدی"
استادگرانمایه محمد علی اسلامی ندوشن درسال هزاروسیصدوچهل ویک خورشیدی به فارسی برگردانده.قطعه‌ی زیرکه به لحاظ معنی وطرزبیان به آنیمای"دختراسیری"بوف کورصادق هدایت شباهت دارد برای این هفته انتخاب شده که.بودلرباانتشاراین کتاب ازطرف دادگاه متعصب جاهل به اتهام اهانت به اخلاق وتجاوزبه عفت عمومی به دادگاه فراخوانده ومحکوم شدولی ویکتورهوگووی رابه عنوان یکی ازمفاخربی همتای فرانسه ستود.
"...من دراشتیاق ِکشیدن تصویرزنی میگدازم،که بسیاربه ندرت برمن ظاهرشده وبسیارزودازمن رمیده است.این زن زیباست وبرتراززیبا حیرت انگیز است.دروجوداوسیاه فزونی دارد(دختراثیری بوف کورهدایت هم پیراهن سیاه به تن دارد)وهرچه ازاوانگیخته میشود،ظلمانی وعمیق است.چشمانش دوهاویه اندکه رمز،به طرزابرآلودی ازآن ساطع است ونگاهش (که)چون آذرخش میدرخشد:انفجاریست ازتیرگی..."
(یادمان باشد که دربوف کورهم راوی اشتیاق فراوانی دارد که چشمتن زن اثیری را نقاشی کند.
*=برای مطالب بیشتر درمورد(آنیما)به لینک خیزران پست "رویاواره‌ی ازدواج جادوئی مهرومهریانه"رجوع کنید.
شیرین ترین تعبیر ِخواب
بازهم ازکتاب مستطاب "شکرتلخ" جعفرشهری
شیخ اکبرمسئله گویکی ازمعرکه گیرهای بنام رسوائی است که کوش فضیحتش همه جاراگرفته،فساداخلاقیش که همیشه یکی دوپسربچه دست پرورده بنام بچه درویش درپای سفره معرکه اش قرارمیدهدزبانزدخاص وعام میباشد،ولی ازجهت شیرینی بیان ومزاح هاوشوخی های میان معرکه اش موردتوجه بسیاربوده رونق معرکه اش زیادترازسایرین میباشدکه درین روزهاازجهت اقتضای زمان یکی ازمبلغین دین حنیف گردیده مذهب سخیف(بابیگری)رابه باددشنام وناسزاقرارمیدهد.
...
باسه صلوات پی درپی که ازتماشاچیان دریافت میکندبه این صورت معرکه خودراشروع میکند.
به بسم اله میخوانم خدارا،زمشتی خاک آدم ساخت مارا،زبسم اله چیزی نیست بهتر،نهادم تاج بسم اله برسر،عجب تاجی است این تاج الهی،بنه برسربروهرجاکه خواهی،روبه بچه مرشدخودکه پسرگندم گون نمکین سیزده چهارده ساله میباشدنموده اورا به سوال وجواب میکشد.
بچه مرشد؟
جانم
بگوببینم اگرکسی درخواب مرغ وماهی ببیند چه صورت دارد؟
بچه مرشدبا صدای بلندجواب میدهد:
اگردرخواب بینی مرغ وماهی بدولت میرسی یا پادشاهی
بارک اله خب بگوببینم،اگردرخواب بینی سوارخرشده ای چه تعبیر دارد؟
اگردرخواب بینی خرسواری،زبخت خودبیابی کامکاری
اگرکسی ببیند که سواراسب شده است چه تعبیردارد؟
اگربینی براسبی نشستی،بدان مه منظری راعقد بستی
آفرین خب شتربارش چه تعبیردارد؟
اگربینی شتربابارآمد،بدان حال مریضت زارآمد
خب اگرکسی ببیند که سگ به اوحمله میکندچه معنی دارد؟
بخواب ارسگ ببینی حمله ورشد،بدان خصمی ترافکرضررشد
موش وگربه درخواب چه نشان دارد؟
اگردرخواب موش وگربه دیدی،بدان ازدزدوخائن غم کشیدی
خب حالا آمدیم وکسی درخواب دید که یکی ازاقوام یاکسان نزدیکش که مرده بودزنده شده تعبیر این خواب را چه میگوئی؟
خواب دیدی مرده زنده شده،چرخ برتو اسیروبنده شده
آفرین به این علمت!حالابگوببینم برف وباران چه معنی دارد؟
خواب دیدی که برف می بارد،حق توراازبلانگه دارد.ولی اما!!!اگربودباران میرسدبرتورحمت یزدان
حالایکنفردرخواب ببیند کسی برمادراوسوارشده است چه تعبیردارد؟
کسی بامادرت انبازبینی،درنعمت برویت بازبینی
دراینجا کمی هم به شوخی پرداخته می پرسد:
حالاکسی مردی رادرخواب بازن خودش ببیند،این خواب راچه تعبیرمیکنی؟
زن اربینی توبامرددگرجفت،بدان بامال وعشرت میشوی جفت،خب معلومه مرشدوقتی کسی زنشوبحریف بفرسته باجشومیگیره،پول دارمیشه،این که دیگه پرسیدن نداره
خنده حضار
خب حالایک خواب ازت میپرسم اگردرست جواب دادی یک انعام حسابی برخت میکشم
"بازبان معمولی" چون تااینجا سوال جواب باآوازاجرامیشد:
هرچی باشه جواب میدم مرشدامامیترسم انعامت یه پس گردنی باشه!
نه ازاون بهتره
یه چای قندپهلو
ازاونم بهتره
لابدمیخوای شمس العماره روباسمم کنی
اگه بگم ازاونم بالاتره باورمیکنی؟
حالابگوببینم اون انعوم چیه که ازشمس العماره بالاتره؟
اون صلوات برمحمدوآل محمده
که جمعیت شروع بفرستادن صلوات میکنند.
کجابودیم؟آها یادم افتاد،حالا آمدیم ویکی ازتوپرسیدکه دیشب خواب دیده بجای آلت مردیش
فرج(کس)(به فتح کاف)زن درآمده.جواب این خوابوچی بلدی بدی؟
جواب این خواب اینه که این شخص کاروکاسبیش ازدستش میره وپیش مردم بی اعتباروآبرومیمونه.
یکی دیگه اومدگفت بزهارش موی زیادی دراومده.جواب این خوابوچی میدی؟
جواب اینخواب اینه که مال حروم بدستش میرسد.
خوب حالایک صلوات دیگه جمعیت مارو مهمون بکنن
ازین جا به بعدمرشدمعرکه گیربخش دوم معرکه را تدارک میبینه که به تعبیر خواب مربوط نیست.